واکسن آنفولانزا کودکان و بزرگسالان 2023-2024

برای پیشگیری از ابتلا به بیماری آنفولانزا، تزریق واکسن آنفولانزا موثر است؟

واکسن‌ آنفولانزا، در برابر 4 نوع ویروس آنفولانزا (2 ویروس آنفولانزای A و 2 ویروس آنفلوانزای B)، از بدن ما، محافظت می‌کنند. بیشتر واکسن‌های آنفولانزا، تزریقی می باشند و معمولاً در بازو، تزریق می‌شوند. البته در سالهای اخیر، واکسن آنفولانزا به فرم اسپری بینی نیز تولید شده است.

برای استفاده افراد در گروه های سنی مختلف واکسن آنفولانزا تولیده شده در هرسال جدید، ، باید توسط سازمان غذا و دارو، تایید  شوند. برخی از واکسن ها، برای گروه سنی خاصی تولید می گردند. عواملی همچون (سن، سلامت حال و گذشته) و هرگونه حساسیت به واکسن آنفولانزا یا اجزای آن) در نوع انتخابی واکسن آنفولانزا موثر می باشند. واکسنهای آنفولانزا باید در هر سال جدید و آپدیت شوند چون نوع ویروسهای آنفولانزا شایع در هر سال متفاوت می باشند.

سویه های بیماریزای ویروس های آنفولانزا، دائما در حال تغییر هستند. ترکیب واکسن‌های آنفولانزای ایالات متحده آمریکا، سالانه توسط کمیته مشورتی واکسن‌ها و محصولات بیولوژیکی مرتبط سازمان غذا و داروی ایالات متحده بررسی می‌شود و در صورت نیاز به‌روزرسانی می‌شود تا بهترین تطابق با ویروس‌های آنفولانزای در حال گردش، انجام شود.

اینکه واکسن آنفولانزا چقدر موثر است و اثر بخشی دارد؛ تا حد زیادی به تطابق بین ویروس های موجود در واکسن و ویروس های در حال گردش بستگی دارد. برآوردهای اولیه نشان می دهد که سال گذشته افرادی که علیه آنفولانزا واکسینه شده بودند؛ حدود 40 تا 70% کمتر به دلیل بیماری آنفولانزا یا عوارض مرتبط، در بیمارستان بستری شدند.

انواع واکسنهای تولیدی آنفولانزا (influenza vaccines) در آمریکا

برای سال 2023-2024، 100% از واکسن تولیدی پیش بینی شده در آمریکا، واکسن های چهار ظرفیتی (4 جزئی) خواهد بود. هیچ واکسن سه ظرفیتی آنفلوانزا تولید نمی گردد. تقریباً 79% از واکسن پیش‌بینی‌شده تولید شده برای فصل آنفولانزای 2023-2024 با استفاده از فناوری زمینه ای تخم‌مرغ تولید شده اند و سایر واکسن های تولیدی سال 2023-2024، با استفاده از فناوری مبتنی بر سلول یا نوترکیب تولید  شده اند.

بیشتر واکسن‌های امسال، بدون تیمروسال (مواد نگهدارنده) تولید شده اند و به طور خاص، هر واکسن برای یک محدوده سنی خاص مجوز دارد. همه دریافت کنندگان باید واکسنی متناسب با سن خود دریافت کنند. علاوه بر  واکسنهای تزریقی، LAIV (واکسن اسپری بینی آنفولانزا) نیز به صورت محدود، تولید می گردد که استفاده از آن برای برخی از افراد، منع مصرف دارد.

واکسنهای مورد تایید FDA در سال 2023-2024 بر پایه تخم مرغ

•    (A/Victoria/4897/2022 (H1N1)pdm09)
•   (an A/Darwin/9/2021 (H3N2))
•   (a B/Austria/1359417/2021 (B/Victoria lineage))
•     (a B/Phuket/3073/2013 (B/Yamagata lineage))

واکسنهای مورد تایید FDA در سال 2023-2024 بر پایه سلول یا نوترکیب

• (A/Wisconsin/67/2022 (H1N1)pdm09)
• (an A/Darwin/6/2021 (H3N2))
• (a B/Austria/1359417/2021 (B/Victoria lineage)
•   (a B/Phuket/3073/2013 (B/Yamagata lineage))

زمان تزریق واکسن آنفولانزا، تابستان یا پاییز؟

بهترین راه برای پیشگیری از آنفولانزا و عوارض بالقوه جدی آن، همچون کرونا، دریافت واکسن آنفولانزای سالانه است. حتی زمانی که واکسیناسیون آنفولانزا به طور کامل از بیماری جلوگیری نمی کند، در چندین مطالعه نشان داده شده است که شدت بیماری را در افرادی که واکسینه می شوند اما همچنان بیمار می شوند، کاهش می دهد. طبق توصیه سازمان پیشگیری از بیماریهای واگیردار آمریکا (CDC) از سال 2010 واکسیناسیون سالانه ویروس آنفولانزا، باید برای همه افراد 6 ماهه و بالاتر تزریق شود.

زمان توصیه شده برای واکسیناسیون آنفولانزا، در سال 2023، تغییر نکرده است و همچون سالهای قبل، بهترین زمان، برای اکثریت افراد، ماه سپتامبر و اکتبر (شهریور و مهر) می باشد. البته بعضی افراد می توانند در فصل تابستان نیز واکسن آنفولانزا را دریافت کنند. 

افرادی که باید زودتر از شروع فصل سرما و در اواخر تابستان ژوئیه، آگوست (تیر و مرداد) واکسن آنفولانزا را تزریق کنند:

• افراد بالای 65 سال
• خانمهای باردار که در3 ماهه سوم بارداری خود هستند.
• کودکانی که به 2 دوز واکسن آنفولانزا نیاز دارند، باید اولین دوز واکسن خود را در اولین زمان ممکن، تزریق نمایند. دوز دوم باید حداقل چهار هفته پس از نوبت اول تزریق شود.

توصیه های جدید CDC در ارتباط با واکسن آنفولانزا

تغییر اصلی در توصیه های واکسن آنفولانزا سال 2023، مربوط به تزریق واکسن آنفولانزا به افرادی است که  به تخم مرغ آلرژی دارند؛ می باشد. امروزه بیشتر واکسن‌های آنفولانزا با استفاده از فرآیند تولید بر پایه تخم‌مرغ، تولید می گردند و بنابراین حاوی مقدار کمی پروتئین تخم‌مرغ مانند اووالبومین هستند. در حالی که ACIP (کمیته مشورتی شیوه های ایمیونیزاسیون) قبلاً توصیه کرده بود که همه افراد 6 ماه و بالاتر که به تخم مرغ حساسیت دارند باید برای آنفولانزا واکسینه شوند و از اقدامات ایمنی اضافی برای آنها استفاده شود.

امسال، ACIP رأی داده است که افراد مبتلا به آلرژی به تخم مرغ  می توانند هر واکسن آنفولانزا (بر پایه تخم مرغ یا غیر تخم مرغ) را دریافت کنند. دیگر اقدامات ایمنی اضافی، بیش از اقدامات توصیه شده برای دریافت هر واکسنی توصیه نمی شود. همه واکسن‌ها باید در محیط‌هایی تزریق شوند که واکنش‌های آلرژیک را بتوان به سرعت تشخیص داد و درمان کرد.

چرا کودکان باید واکسن آنفولانزا تزریق کنند؟

کودکان بالای 6 ماه، طبق توصیه سازمان پیشگیری از بیماریهای واگیر دار (CDC)، می توانند از واکسن آنفولانزا برای پیشگیری از ابتلا به آنفولانزا استفاده کنند. واکسن آنفولانزا برای کودکان، کمک می کند که خطر ابتلا به آنفولانزا و بستری شدن در بیمارستان کودکان کمتر شود. واکسن آنفولانزا، خطر ابتلا به عوارض جدی آنفولانزا را در کودکان، کاهش می دهد، به ویژه اگر کودک شما کمتر از 5 سال سن داشته باشد  یا در هر سنی با شرایط مزمن خاص باشد. پزشکان توصیه می کنند که کودکان، هر سال در پاییز و از سن 6 ماهگی واکسن آنفولانزا را تزریق کنند. 
برخی از کودکان 6 ماهه تا 8 ساله ممکن است برای محافظت بیشتر، به 2 دوز واکسیاناسیون، نیاز داشته باشند. CDC واکسن آنفولانزا را تا پایان اکتبر (مهر ماه)، قبل از اینکه آنفولانزا در جامعه شایع شود؛ توصیه می کند. با این حال،  اگر واکسن دیرتر از این زمان هم به دست شما برسد؛ همچنان می تواند مفید باشد و واکسیناسیون باید در طول فصل آنفولانزا، حتی تا ژانویه (دی ماه) یا بعد از آن، ادامه یابد. 
کودکان 6 ماهه تا 8 ساله که برای اولین بار واکسن آنفولانزا را دریافت می کنند و آنهایی که قبلا فقط یک دوز واکسن آنفولانزا را دریافت کرده اند، باید 2 دوز واکسن دریافت کنند. اگر کودک شما در سالهای قبل، 2 دوز واکسن آنفولانزا (در هر زمانی) دریافت کرده بود، در این فصل فقط به یک دوز واکسن آنفولانزا نیاز دارد.

واکسن آنفولانزا به فرم اسپری بینی را  هم می توان به افراد 2 تا 49 ساله توصیه کرد. با این حال، برخی از افراد مبتلا به بیماری های زمینه ای نباید واکسن را بع فرم اسپری بینی دریافت کنند. حتما قبل از استفاده از واکسن آنفولانزا به فرم اسپری بینی، با پزشک کودکان مشورت نمایید. 

دوز پیشنهادی واکسن آنفولانزا کودکان 6 ماه به بالا

• دوز مصرف واکسن واکسی گریپ تترا فرانسوی در کودکان 6 ماه  تا 17 سال یک دوز 0.5 میلی لیتری
• کودکان کمتر از 9 سال که قبلا با واکسن آنفولانزای فصلی واکسینه نشده اند، علاوه بر واکسیناسیون دوز اول، باید یک دوز ثانویه و به مقدار 0.5 میلی لیتر، بعد از گذشت حداقل 4 هفته از تزریق اول، در یافت کنند.
• نحوه مصرف واکسن اینفلوواک تترا هلندی برای کودکان، نیز همچون واکسن واکسی گریپ تترا فرانسوی می باشد. 

کدام واکسن آنفولانزا برای کودکان منع مصرف دارد؟

• واکسن آنفولانزا 4 ظرفیتی فلوگارد ایرانی (واکسن نوترکیب) نیز برای کودکان منع مصرف دارد و برای 18 سال به بالا قابل استفاده می باشد. 
•  کودکانی که به جنتامایسین حساسیت دارند از نمونه گریپ تترا فرانسوی و کودکانی که به نئومایسین حساسیت دارند از واکسن  اینفلوواک تترا هلندی استفاده کنند.
• واکسیناسیون کودکان با سابقه آلرژی به تخم مرغ، باید با واکسنهای با زمینه سلول (Flucelvax Quadrivalent) انجام شود و قبل از واکسیناسیون حتما با پزشک خود مشورت کنند. 

چرا کودک من هر سال به واکسن آنفولانزا نیاز دارد؟

سویه های فعال ویروس‌های آنفولانزا دائماً در حال تغییر هستند. به همین علت، هر سال واکسنهای آنفولانزا آپدیت و به روز می شوند. همچنین، محافظت از واکسیناسیون آنفولانزا، به مرور زمان از بین می رود. واکسن آنفولانزا از کودکان در تمام فصل در برابر ویروس آنفولانزا محافظت می کند، اما آنها برای بهترین محافظت در برابر آنفولانزا در سال بعدی شیوع آنفولانزا، دوباره به واکسن نیاز دارند.

عوارض جانبی واکسن آنفولانزا

عوارض جانبی رایج واکسن آنفولانزا شامل درد، قرمزی، و/یا تورم در محل تزریق، سردرد (درجه پایین)، تب، حالت تهوع، دردهای عضلانی و خستگی است. واکسن آنفولانزا، مانند سایر تزریقات، گاهی اوقات می تواند باعث غش شود.
علائم واکنش آلرژیک جدی در افرادی که به تخم مرغ حساسیت دارند؛ می تواند شامل مشکلات تنفسی، گرفتگی صدا یا خس خس سینه، کهیر، رنگ پریدگی، ضعف، ضربان قلب سریع یا سرگیجه باشد. اگر شما به تخم مرغ یا سایر ترکیبات واکسن آلرژی داشته باشید؛، معمولاً در عرض چند دقیقه تا چند ساعت پس از دریافت واکسن، این عوارض رخ می دهد. این واکنش‌ها می‌تواند در میان افرادی که به چیزی که در واکسن وجود دارد، مانند پروتئین تخم‌مرغ یا سایر مواد، آلرژی دارند، رخ دهد. در صورتیکه شما مبتلا به آلرژی هستید؛ باید به پزشک، پرستار، کلینیک یا داروساز خود، قبل از واکسیناسیون، اطلاع دهید.

بهترین واکسن آنفولانزا چیست؟

بهترین واکسن آنفولانزا، واکسنی است که بر اساس سن، حساسیت به ترکیبات تشکیل دهنده واکسن ها و .. انتخاب شود. واکسنی که از سازمان غذا و دارو آمریکا تاییدیه می گیرد قطعا استانداردهای لازم را داشته است. افرادی که به تخم مرغ حساسیت دارند؛ می توانند از واکسن فلوگارد که نوترکیب می باشد استفاده کند. افرادی که به آنتی بیوتیک جنتامایسین حساسیت دارند؛ بهترین واکسن برای آنها واکسی گریپ تترا فرانسوی است و افرادی که به نئومایسین حساسیت دارند؛ بهترین واکسن آنفولانزا برای آنها واکسن آنفولانزای اینفلوواک تترا هلندی می باشد. 

حرف آخر درباره واکسن آنفولانزا کودکان و بزرگسالان 2023-2024

واکسن آنفولانزا در هر سال با توجه به نوع سویه هایی که بیشتر فعال هستند؛ تولید می گردند. طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی افراد بالای 6 ماه می توانند؛ از واکسن آنفولانزا استفاده کنند. واکسنهایی که در سال 2022-2023 در ایران موجود بود؛ واکسن های 4 ظرفیتی اینفلوواک تترا ( Influvac tetra ) هلندی، واکسن  4 ظرفیتی واکسی گریپ تترا (Vaxigrip Tetra) فرانسوی و واکسن فلوگارد ۴ ظرفیتی ایرانی بود.

سازمان بهداشت جهانی توصیه کرده است که امسال (2023-2024)، فقط واکسن های 4 ظرفیتی تولید شود. قطعا در ایران نیز همچون سالهای قبل این 3 برند واکسن آنفولانزا، هلندی، فرانسوی و ایرانی موجود خواهد بود. تفاوات واکسن هلندی و فرانسوی در نوع آنتی بیوتیک مصرفی در ترکیبات آنها می باشد. آنتی بیوتیک مصرفی در واکسن آنفولانزای هلندی، جنتامایسین و در نمونه فرانسوی، نئومایسین می باشد. بنابراین افرادی که به جنتامایسین حساسیت دارند از نمونه فرانسوی و افرادی که به نئومایسین حساسیت دارند از واکسن هلندی استفاده کنند. برای اطلاع از نحوه تزریق هر کدام از واکسنهای نامبرده، نوع ترکیبات آنها، بهترین زمان استفاده آنها و … مقاله راهنمای خرید واکسن آنفولانزا را در مجله سلامت داروخانه آنلاین زرتشت، مطالعه نمایید.

مقاله پیشنهادی برای شناخت بیشتر بیماری آنفولانزا و مقایسه آن با کرونا مقاله “کرونا گرفتم یا آنفولانزا” می باشد.

منبع:
https://www.cdc.gov/flu