جستجوی مطالب وبلاگ

آلودگی هوا و کاهش سکته مغزی با امگا 3

مقدمه

مصرف امگا 3 یا ماهی، جان هزاران انسان را در هوای آلوده از خطر سکته مغزی نجات می دهد. نسل ما به تنفس هوای آلوده به خصوص در فصول سرد محکوم است؛ راه نجات چیست؟

تاثیر امگا 3 در کاهش سکته مغزی در آلودگی هوا

مصرف امگا 3 در هوای آلوده تهران و سایر شهرهای آلوده، کمک بسیاری به کاهش سکته مغزی می کند. خبر بد در ارتباط با آلودگی هوا، در سال 1401 و در شهرهای صنعتی ایران این است که اثرات آلودگی هوا به سوزش چشم، سرفه، سردرد ختم نمی شود بلکه جان ما را هدف قرار داده است.

متاسفانه قرار گرفتن طولانی مدت در هوای آلوده، قلب و مغز را در معرض خطر قرار می دهد. سازمان بهداشت جهانی، در آخرین آمار خود اعلام کرده است که آلودگی هوا سالانه جان 7 میلیون نفر را در سراسر جهان می‌گیرد. ترکیب آلودگی خانگی و فضای باز، عامل حدود 7 میلیون مرگ زودرس در سال است که عمدتا به دلیل سکته مغزی، بیماری‌های قلبی، بیماری انسداد مزمن ریوی، سرطان ریه و عفونت‌های حاد تنفسی رخ می دهد.

آمار مرگ و میر سالانه، ناشی از هوای آلوده در ایران نیز حدود 41 هزار مرگ در سال می باشد و فقط در شهر تهران، 6 هزار انسان در سال (برابر با سقوط 30 هواپیما)، به علت آلودگی هوا جان خود را از دست می دهند. در این میان، کودکان، افراد مسن، بیماران آسمی و سایر بیماران تنفسی، خانمهای باردار، افراد سیگاری، در خطر بیشتری قرار دارند. متاسفانه؛ باید بپذیریم که امکان کاهش آلودگی هوا در کشور وجود ندارد و سال به سال به روزهایی که هوا آلوده است؛ افزوده میشود.

بنابراین تنها راه نجات جان خود در هوای آلوده، بالا بردن توان بدن و تقویت سیستم ایمنی با مصرف ریزمغذیهایی قوی همچون ویتامین سی و امگا3 می باشد. امگا 3 از مغز در برابر عوامل کشنده هوای آلوده همچون سرب و جیوه محافظت می کند و ویتامین سی، سیستم ایمنی را تقویت می کند.

افرادی که در هوای آلوده زیاد ماهی و امگا 3 مصرف می کنند؛ کمتر دچار سکته مغزی می شوند.

با توجه به تاثیر بالای هوای آلوده در مرگ و میر، در سال 2020، انجمن مغزو اعصاب آمریکا مقاله ای را در این زمینه منتشر کرد که حقایق بسیاری را در ارتباط با مصرف امگا تری و آلودگی هوا مطرح می کرد. محققان دریافتند که در میان زنان مسنی که در مناطقی با سطوح بالای آلودگی هوا، زندگی می‌کردند، زنانی که کمترین میزان اسیدهای چرب امگا 3 را در خون خود داشتند، نسبت به زنانی که بالاترین سطح را داشتند، دارای التهاب بیشتری در مغزشان بودند.

محققان در این مطالعه دریافتند؛ برای مبارزه با التهاب مغز و حفظ ساختار طبیعی مغز در دوران پیری، مصرف ماهی به علت دارا بودن امگا 3 بسیار کمک کننده است. هدف از این مطالعه بررسی و نقش اسیدهای چرب امگا 3 و نقش حفاظتی امگا 3 از مغز، در برابر نوروتوکسینهای (ترکیبات کشنده یا مرگبار بر بافتهای عصبی) موجود درهوای آلوده همچون سرب و جیوه عنوان شد.

نحوه مطالعه تاثیر مثبت امگا 3 بر سکته مغذی

این مطالعه شامل 1315 زن با میانگین سنی 70 سال بود که در ابتدای مطالعه دچار زوال عقل نبودند. زنان پرسشنامه‌هایی را درباره رژیم غذایی، فعالیت بدنی و سابقه پزشکی تکمیل کردند.محققان دراین پرسشنامه از میانگین مقدار ماهی مصرفی که هر زن در هفته مصرف می‌کرد، از جمله ماهی کبابی یا پخته، کنسرو تن ماهی، سالاد تن، ماهی کاسه ماهی تن و صدف‌های غیر سرخ شده سوال کردند.

ماهی سرخ شده شامل گزینه ها نبود زیرا تحقیقات نشان داده است سرخ کردن عمیق به اسیدهای چرب امگا 3 آسیب می زند. محققان میزان اسیدهای چرب امگا 3 را در گلبول های قرمز خون آنها اندازه گیری کردند و سپس زنان را بر اساس میزان اسیدهای چرب امگا 3 در خون به چهار گروه تقسیم کردند.

دانشمندان از آدرس خانه زنان شرکت کننده، متوجه شدند که آنها حداقل سه سال در محیطهای آلوده شهر زندگی کرده اند. محققان قبل از شروع مطالعه از مغز این افراد اسکن تهیه کردند و میزان ماده سفید( رشته های عصبی که سیگنالها را به سراسر مغز منتقل می کنند) و هیپوکامپ ( بخشی از مغز که با حافظه مرتبط است) آنها را در قبل و بعد از دوره تحقیق بررسی کردند. متخصصین دریافتند زنانی که بالاترین سطح اسیدهای چرب امگا 3 را در خون داشتند، نسبت به زنانی که کمترین سطح را داشتند، دارای حجم بیشتری از ماده سفید بودند.

خلاصه تحقیق

محققان در این آزمایش متوجه شدند که به ازای هر یک ربع قرار گرفتن در هوای آلوده، میانگین حجم ماده سفید در میان افرادی که سطوح اسیدهای چرب امگا 3 کمتری داشتند، 11.52 سانتی متر مکعب کمتر میشد و در میان افرادی که سطوح بالاتری از امگا تری را داشتند، فقط 0.12 سانتی متر مکعب کمتر می شد. همچنین زنانی که دارای بالاترین سطح اسیدهای چرب امگا 3 در خون بودند دارای حجم بیشتری از هیپوکامپ بودند.

نتیجه گیری از مطالعه امگا 3

بنابراین می توان نتیجه گرفت مصرف غذاهای دریایی به علت دارا بودن امگا تری در فصلهایی که آلودگی هوا شدیدتر است. در سلامتی مغز و سایر ارگانها بسیار موثر می باشد. در واقع دانشمندان دریافتند، که قرار گرفتن در هوای آلوده، بدون شک باعث از بین رفتن و کاهش عملکرد، رشته های عصبی که سیگنالها را به سراسر مغز منتقل می کنند، خواهد شد. اما افرادی که میزان امگا3 بیشتری دارند، کمتر دچار آسیب عملکرد مغزی خواهند شد. انجمن قلب آمریکا حداقل یک بار در هفته خوردن ماهی و غذاهای دریایی را توصیه می کند؛ در صورتیکه از طعم ماهی خوشتان نمی آید و یا گیاهخوار هستید و یا با قیمت ماهی مشکل دارید؛ حتما از مکمل امگا 3 استفاده نمایید.

احتمال سکته مغزی در هوای آلوده تهران، به علت مصرف پایین ماهی و غذاهای دریایی، بسیار بالاست.

سرانه مصرف ماهی در ایران بسیار پایین است. مهمترین علت کاهش مصرف ماهی در ایران قیمت بالای این ماده غذایی می باشد. البته نوع طبخ غذاهای دریایی برای حفظ امگا 3 نیز نکته بسیار مهمی است که اکثر افراد به آن بی توجه هستند. اکثر افرادی که در ایران غذاهای دریایی مصرف می کنند؛ از روش سرخ شدن برای طبخ ماهی استفاده می کنند که این روش تمامی اسیدهای چرب ماهی را از بین می برد. بنابراین نگاه ویژه به مصرف مکملهای امگا3 در فصول سرد و شهرهای آلوده، کمک می کند که کمتر در معرض خطر آسیب های مغزی و سایر عوارض آلودگی هوا باشیم.

7 نوع آلودگی مضر و خطرناک هوا در تهران و سایر شهرها کدامند؟

1.مونوکسید کربن.

2. سرب و جیوه

3.اکسیدهای نیتروژن

4.ازن

5.ذرات معلق ریز کمتر از 2.5 میکرون (بسیار خطرناک چون از ماسکهای معمولی عبور می کنند و از طریق خون به قلب و مغز آسیب می رساند.)

6.دی اکسید گوگرد

7.سایر آلاینده های هوا

علت افزایش مرگ و میر در هوای آلوده

نوع آلاینده ها، بالاتر رفتن شاخص آلودگی هوا از حد استاندارد و مدت زمان قرار گرفتن در هوای آلوده، 3 عامل مهم افزایش مرگ و میر در هوای آلوده می باشند. در ارتباط با خطرات آلودگی هوا، علاوه بر نوع آلاینده ها و میزان شاخص آنها، مدت زمان قرار گرفتن در هوای آلوده نیز دارای اهمیت بسیاری می باشد.

علت تعطیلی مدارس، مهد کودکها و دانشگاهها در هوای آلوده، نیز، همین مسئله می باشد. خطر قرار گرفتن طولانی مدت در هوای آلوده، احتمال سکته مغزی و قلبی، سرطان و در نتیجه مرگ و میر را افزایش می دهد و به خصوص اگر با فعالیت بیشتر بدن باشد. در هوای آلوده اگر در صورت ضرورت مجبور به ترک خانه هستید؛ سعی کنید به آرامی راه رفته و کمتر فعالیت کنید.

بالا رفتن فشار خون در اثر فعالیت، خطر مرگ و میر را افزایش می دهد. افراد سیگاری، کودکان، افرادی که پرفشار خونی دارند، افراد دیابتی، افرادی که مشکلات قلب و عروق دارند و یا به تازگی جراحی قلب داشته اند، بیماران ریوی، خانمهای باردار، در هوای آلوده، در معرض خطر بیشتر خواهند بود.

5 اثر مهم و خطرناک آلودگی هوا بر سلامت انسان چیست؟

اثرات طولانی مدت آلودگی هوا بر سلامتی شامل:

بیماری های قلبی
سرطان ریه و بیماری های تنفسی مانند آمفیزم
آلودگی هوا همچنین می تواند باعث آسیب طولانی مدت به اعصاب، مغز
آسیب به کلیه ها، کبد
نقص مادرزادی در نوزادان مادران باردار

4 علامت سکته مغزی در آلودگی هوا

بی حسی یا ضعف ناگهانی در صورت، بازو یا پا، به خصوص در یک طرف بدن.
گیجی ناگهانی، مشکل در صحبت کردن، یا مشکل در درک گفتار.
مشکل دید ناگهانی در یک یا هر دو چشم.
مشکلات ناگهانی در راه رفتن، سرگیجه، از دست دادن تعادل یا عدم هماهنگی

در صورت داشتن یک یا چند علائم بالا، در روزهای آلوده، بلافاصله به اولین مرکز درمانی مراجعه کنید. این علائم ممکن است 3 تا 4 روز قبل از سکته مغزی برای فرد رخ دهد. آلودگي هوا يكي از مشكلات جدي كره زمين و کشور ما محسوب می شود و آسيب هاي زيانبار ناشي ازآن روي جسم و مغز، مسلم و محرز است. البته نقش آلودگی هوا در افسردگی، اضطراب، پرخاشگری، کاهش انرژی، اختلالات شناختی، آلزایمر، زایمانهای زودرس، عدم رشد مغزی و جسمانی کودکان بر کسی پوشیده نیست. متاسفانه به علت زندگی رو به رشد شهرنشینی، از قرار گرفتن در معرض هوای آلوده ناگزیریم اما میتوانیم با رعایت نکاتی، بدن خود را از آسیبهای جدی محفوظ نگاه داریم.

10 راهکار محافظت از بدن خود در برابر آلودگی هوا

در روزهای آلوده، ورزش و پیاده روی نکنیم.
هنگام خروج از خانه ماسک بزنیم.
در خانه و باغچه خانه خود گیاهانی همچون نخل، بنجامین، بامبو و سرخس، که هوا را تصفیه می کنند؛ پرورش دهیم.
فعالیت کودکان را محدود کنیم.
از دستگاههای تصفیه هوا استفاده کنیم.
از بخور، برای باز ماندن راههای تنفسی استفاده کنیم.
میوه و سبزیجات بیشتری مصرف کنیم.
کمتر ازغذاهای چرب و پر نمک استفاده کنیم.
از غذاهای دریایی که حاوی امگا تری هستند، در فصول آلوده بیشتر استفاده کنیم.
مصرف مکمل امگا تری و آنتی اکسیدانهایی چون ویتامین سی را فراموش نکنیم.

چگونه بدن خود را از آلودگی هوا پاک کنیم؟

متاسفانه ما مجبوریم در هوای آلوده تنفس کنیم و حتی اگر تمام فصول سرد سال را تعطیل باشیم و از خانه بیرون نرویم، باز هم در معرض خطر آلودگی هوا هستیم. اما با تغییر رژیم غذایی و انجام بعضی کارها در فصول سرد و روزهای آلوده تا حدودی می توانیم؛ بدن خود را از آلودگی هوا سم زدایی کنیم. …

کاشت درختان و گلهای آپارتمانی (بونسای، سانسوریا، کاکتوس، دیفن باخیا، اسطوخودوس و ..) در خانه برای افزایش اکسیژن و کاهش دی اکسید کربن
استفاده از تهویه کننده ها داخل ساختمان برای جریان سازی هوا
استفاده از ماسک N95، در صورت ضرورت خروج از منزل
تغییر رژیم غذایی در فصول سرد و هوای آلوده
بستن پنجره های خانه و ماشین به طور کامل
دوش گرفتن روزانه با آب گرم و بخار
شستن روزانه البسه

برای آلودگیهای هوا چه بخوریم؟

اسیدهای چرب امگا 3 به طور موثر اثر مه دود را کاهش می دهند. دانه های کتان، برای محافظت از سیستم قلبی عروقی نیز مفید می باشند. سایر مواد غذایی که سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 هستند تخم مرغ، ماهی، گردو و سویا هستند. همه آنها از مکانیسم مشابهی پیروی می کنند تا ما را در برابر اثرات نامطلوب آلودگی هوا حفظ کنند. در صورتیکه نمی توانید از مواد غذایی حاوی امگا 3 استفاده کنید؛ استفاده از مکملهای امگا 3 توصیه می شود.
سبزیجات از خانواده کلم ها: کلم بروکلی، کلم بروکسل، گل کلم، کلم پیچ، تربچه، شلغم، هویج، کاهو و .. به شکل بخار پز و خام در سالاد
مصرف چای سبز، لبو(حتما در فر طبخ شود و آب آن را دور نریزید)، آجیل، زردچوبه، انار، آلو خشک، روغن زیتون، گردو و سایر مواد غذلیی سرشار از آنتی اکسیدان
نوشیدن زیاد آب و مایعات گرم. …
مصرف شیر و سایر لبنیات به علت داشتن، کلسیم، فسفر و منیزیم به دفع سموم از بدن کمک می کنند.
مصرف مکملهای پاکسازی کننده مجاری تنفسی همچون قرص پاکسازی ریه اکتیوا رسپیریشن
مصرف مکملهای تقویت کننده سیستم ایمنی، در صورتیکه نمی توانید رژیم غذایی خود را تغییر دهید.

قرص امگا 3 و زمان مصرف آن در آلودگی هوا

قرص امگا 3 حاوی اسیدهای چربی (DHA، EPA) است که به حفظ و ساخت بدن سالم کمک می کند. امگا 3 در بعضی مواد غذایی همچون ماهی های چرب، جلبک، گوشت، لبنیات و تخم مرغ موجود می باشد. مکملهای امگا 3، منبع انرژی هستند و به حفظ سلامت قلب، ریه‌ها، رگ‌های خونی و سیستم ایمنی، افزایش رشد مو، بهبود خلق و خو، کاهش افسردگی، کاهش شدت علائم مفصلی مانند سفتی صبحگاهی، حساسیت، تورم و ناراحتی، کاهش درد و تورم مفاصل و .. کمک می‌کنند.

طبق توصیه WHO (سازمان بهداشت جهانی) مصرف روزانه 1100 تا 1600 میلی گرم امگا 3 برای بزرگسالان مفید می باشد. البته برای خانمهای باردار وشیرده، بیماران قلب و عروق، دوز بالاتر، توصیه می شود. مکملهای حاوی اسیدهای چرب امگا 3می توانند به کاهش سطح تری گلیسیرید و تجزیه سایر چربی های بدن کمک کند و منجر به کاهش فشار خون و کاهش خطر سایر مشکلات قلبی عروقی مانند حمله قلبی یا سکته شود.

بعضی از محققان مصرف مکمل امگا 3 را همراه با غذای چرب توصیه می کنند و معتقدند با این روش مصرف جذب آن بالا می رود. پس از مصرف اولین دوز از مکمل های حاوی امگا تری، سطوح امگا 3 به سرعت در بدن انباشته می شود. اما ممکن است 6 هفته تا 6 ماه طول بکشد تا تغییرات قابل توجهی در خلق و خو، درد یا علائم دیگر مشاهده شود. افرادی که باردار هستند، یا افرادی که در معرض خطر بالای دیابت، خطر بالای خونریزی (به ویژه کسانی که از داروهای رقیق کننده خون استفاده می کنند)، یا کلسترول LDL بالا دارند، باید قبل از مصرف مکمل های اسید چرب امگا 3 با پزشک خود مشورت کنند. مصرف بیش از حد اسیدهای چرب امگا 3 می تواند منجر به فشار خون پایین، رقیق شدن خون، خونریزی بیش از حد در صورت آسیب دیدگی یا افزایش خطر کبودی شود.

حرف آخر در مورد مصرف امگا 3 و سکته مغزی در هوای آلوده

ما انسانهایی که در این نسل زندگی می کنیم، به هیچوجه از خطرات آلودگی هوا در امان نیستیم. تنها راه نجات از هوای آلوده، آشنایی با علائم آلودگی هوا در بدن، و رعایت نکات ذکر شده می باشد. خبر بد اینکه حتی اگر از سکته مغزی یا قلبی نجات پیدا کنیم؛ تنفس در هوای آلوده درصد سرطانی شدن سلولهای ما را بالا می برد. تنها نکته قابل توصیه این است که آلودگی هوا را جدی بگیرید و مصرف امگا 3 را فراموش نکنید. برای مطالعه و شناخت انواع مکمل های امگا 3 و خرید آسان و راحت کلیک کنید.

منابع:

سازمان بهداشت جهانی

https://www.sciencedaily.com/releases/2020/07/200715163555.htm