قندهای زود جذب، هم عامل اعتیاد و هم چاقی!

نمایه قند خون اندازه ای ست که تاثیر مصرف غذاهای مختلف را بر سرعت، میزان و تداوم افزایش قند خون نشان میدهد. بدین لحاظ دو نوع قند داریم؛ 1. قندهای ساده مانند قند، شکر، آبمیوه ،مربا، عسل، خرما و تصفیه شده مانند نان سفید و ماکارونی که عموما نمایه قند خون بالایی دارند. 2. قندها پیچیده و کامل مانند نان سبوس دار، برنج قهوه ای که این دسته نمایه قند خون پایینی دارند.

با مصرف مواد غذایی با نمایه قند خون بالا یا اصطلاحا با نمایه گلایسمی بالا ،در قیاس با غذاهایی با نمایه گلایسمی پایین (حتی در کالری مساوی)، قند خون با سرعت و به میزان زیادتری بالا می رود؛ در این زمان موقتا احساس خوشایندی خواهید داشت!(به دلیل افزایش سریع قندخون) اما به سرعت نیز افول می یابد ( به دلیل افزایش سریع انسولین خون)؛ در نتیجه گرسنگی زودتر به سراغ تان خواهد آمد. نکته خوشحال کننده این است که نمایه قند خون تحت تاثیر عوامل بسیاری از جمله ترکیب مواد غذایی است. مصرف غذاهای با نمایه قند خون بالا (مانند نان سفید و برنج سفید) با مواد غذایی پرفیبر (سبزی ها) موجب کاهش نمایه قند خون آنها خواهد شد.

اخیرا مطالعه ای مروری نشان داده است که موفقیت در مسیر کاهش وزن منوط به فائق آمدن بر اعتیاد دریافت مواد غذایی با نمایه قند خون بالاست، مواد غذایی که علائم و رفتاهاری اعتیاد به آنها به اثبات رسیده است؛ رفتارهایی با چرخه های نوروبیولوژیکی کاملا مشابه با اعتیاد به مواد مخدر. درواقع افراد دچار چاقی و افراد مبتلا به اعتیاد، الگوی مشابه ای در فعال سازی مغزی و نوروشیمیایی نشان داده اند. اعتیاد به مواد مخدر و مصرف مواد غذایی با نمایه قند خون بالا هر دو در دستکاری غلظت دوپامین اثرگذارند. به همین دلیل مواد غذایی با ویژگی ایجاد تمایل به استفاده یا همان اعتیاد به مصرف، حاوی قندهای ساده یا تصفیه شده یا با نمایه گلایسمی بالا هستند، به عنوان نمونه تمایل به مصرف همیشگی و اعتیاد وار خرما یا برنج سفید!

به عنوان نتیجه گیری، دلیل دیگری برای اجتناب از قندهای زودجذب، علاوه بر مقاومت به انسولین و القای گرسنگی، نیوفتادن در دام اعتیاد غذایی و چاقی ناشی از آن است. چراکه مطالعات بسیاری در مجلات معتبر جهان حاکی از تحت تاثیر قرار گیری افراد با قندهای با نمایه قند خون بالا به شکل پاسخ های رفتاری و نوروشیمیایی اعتیاد هستند.