کم خونی نوزاد و کودک

کم خونی را در نوزادان و کودکان خود جدی بگیرید و به صورت دوره ای میزان کم خونی و آهن کودکان خود را بررسی کنید. از کنار علائمی، همچون لج بازی، بدخلقی، رنگپریدگی، بی اشتهایی کودکانتان به راحتی گذر نکنید.

تقریبا از هر ۷ کودک ۲ ساله، یک نفر مشکل کم‌خونی دارد. اغلب دلائل کم‌خونی کودکان، نبود آهن کافی در برنامه غذایی آنها می باشد. بر اساس دستور العمل‌های سازمان بهداشت جهانی، مادران باید در دوران بارداری از مکملهای دوران بارداری استفاده کنند و بعد از تولد، در شیرخواران از چهار ماهگی و در نوزادان نارس و زود رس از زمان دو برابر شدن وزن بدن، باید قطره آهن برای کودک خود را آغاز کنند.

رعایت نکردن این موارد قطع به یقین باعث کم خونی کودکان خواهد شد. آهن از مهمترین مواد معدنی است که باید در کودکان بررسی شود. به خصوص اگر مادری از قبل از بارداری دچار کم خونی ناشی از فقر آهن بوده است؛ بیشتر باید به این مهم، اهمیت دهد. از نظر ظاهری، کم خونی فقر آهن در کودکان باعث رنگ پریدگی ،سفید شدن خطوط کف دست و بستر ناخن‌های دست می‌شود، ولی مهمتر از همه این‌ موارد، رفتارهای غیرعادی بچه‌ها نظیر، لج‌بازی، بی‌خوابی، بی‌اشتهایی، بی‌حوصله بودن، تمایل به خوردن مواد نامعمول مانندرنگ دیوار و مُهر، یخ و یا نشاسته می باشد (به این رفتار پیکا گفته می‌شود).

کودکان در ۱۲ ماهگی باید تست کم‌خونی بدهند. در صورتی که مشکل کم‌خونی در کودکان درمان نشود ممکن است عواقب متعدد وخیمی همچون، مشکلاتی در رشد مغزی ،ضریب هوشی پایین و بیماری قلبی را به دنبال داشته باشد.. طبق پروتکل‌های سازمان بهداشت جهانی، باید تا 2 سالگی، به کودک قطره آهن داد، البته به شرطی که به اندازه کافی و از زمان مناسب، آهن مصرف کرده باشند و گرنه باید تا دو سال و نیم یا حتی سه سالگی شربت آهن ادامه داشته باشد.

علائم کم خونی نوزاد

• رنگ پریدگی پوست و مخاط (لب، لثه و کف دست رنگ پریده)
• بی اشتهایی و ضغف در مکیدن
• خستگی و خواب آلودگی نوزاد
• تنفس سریع یا سختی در تنفس
• زردی طولانی مدت
• بی قرار و گریه زیاد
• ضربان قلب بالا
• رشد ناکافی

انواع کم خونی نوزاد و کودک

• بدن نوزاد نمی‌تواند گلبول‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های قرمز کافی تولید کند. اکثر نوزادان در هفته اول بعد از تولد دچار این مشکل می‌‌شوند که اصطلاحا به آن کم خونی فیزیولوژیک می‌‌گویند. دلیل این موضوع، رشد سریع بدن نوزاد و زمان بر بودن تولید سلول‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خونی است.
• شکسته شدن سریع سلول‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خونی توسط بدن نوزاد، این موضوع زمانی رخ می‌‌دهد که گروه خونی و RH (مثبت یا منفی بودن گروه خونی) این نوزادان با مادرانشان متفاوت باشد. این نوزادان در معرض ابتلا به زردی نیز، قرار دارند. گاهی نیز دلیل بروز این مسئله عفونت یا اختلالات مادرزادی است.
• خونریزی و گرفتن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مکرر خون از نوزاد از دیگر دلایل کم خونی است. خون گرفته شده فورا جایگزین نمی‌شود و این موضوع زمینه ساز کم خونی خواهد بود.
• نارس بودن نوزاد و تولد پیش از موقع از دیگر دلایل کم خونی نوزادان است. در این نوزادان گلبول‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های قرمز عمر کوتاه تری دارند و به آن اصطلاحا کم خونی ناشی از تولد پیش از موقع اطلاق می‌‌شود.
• کم خونی ژنتیکی، که مادر یا پدر و یا خانواده دورتر، از قبل مبتلا به کم خونی بوده اند مانند کم خونی تالاسمی مینور و ماژور

میزان نیاز روزانه قطره آهن در کودکان طبق نظر وزارت بهداشت و درمان

• کوچک‌تر از 6 ماه: 0.27 میلی گرم در روز
• 7 ماه تا 1 سال: 11 میلی گرم در روز
• 1 تا 3 سال: 7 میلی گرم در روز
• 4 تا 8 سال: 10 میلی گرم در روز

حرف آخر در ارتباط با کم خونی نوزاد و کودک

• والدین از قبل از بارداری به میزان آهن و کم خونی خود حساس باشند.
• به صورت دوره ای میزان آهن و کم خونی کودکان خود را بررسی کنند.
• حتما حتما تا 2 سالگی از مکملهای آهن طبق نظر پزشک برای کودکان خود استفاده کنند.
• به خلق و خوی کودکان و میزان وزن و کم اشتهایی و بی خوابی دلبندان خود اهمیت بیشتری دهند.